Als jij niet van jezelf houdt, hoe moet iemand anders dat dan doen?
Een aantal gevolgen van een gebrek aan zelfliefde:
Jezelf wegcijferen; jezelf niets waard vinden; verslaving; jezelf weinig tot niets gunnen; onzekerheid; vergelijken met anderen en er steevast op uit komen dat de ander mooier, slanker, beter, slimmer is dan jij; eetstoornissen; jezelf klein maken; anderen over je grenzen heen laten gaan;geen eigenwaarde; depressie; andere altijd voor laten gaan; slecht over jezelf praten; jezelf klein houden; slecht voor jezelf zorgen; en ik kan nog wel even doorgaan…
Zoveel vormen en uitingen van zelfhaat, zelfdestructie en gebrek aan zelfliefde en eigenwaarde. Wellicht herken je jezelf in één of meer van deze punten, lees dan vooral even verder. Want waardoor komt dit gebrek aan eigenwaarde en kun je hier iets aan doen?
Jouw verleden en zelfliefde
Het kan heel nuttig zijn om eens terug te kijken naar je verleden: welke gebeurtenissen, mensen of situaties zijn van grote invloed geweest op hoe je over jezelf denkt en de mate van jouw zelfliefde? Dit kan heel groot zijn: een ouder die geen liefde of veilig thuis gaf of jarenlange pesterijen op school. Maar het kan ook veel subtieler ontstaan: een opmerking over je uiterlijk of prestaties die nog altijd resoneert in je geheugen, een bepaald beeld dat in de maatschappij heerst waar je altijd graag aan hebt willen voldoen of een vervelende situatie waar je je achteraf voor schaamt. Al deze ervaringen zorgen ervoor dat je op een bepaalde manier naar jezelf bent gaan kijken, dat je bent gaan geloven dat jij niets waard bent.
Wat kun je vervolgens met deze informatie?
Als je weet waar je gebrek aan eigenwaarde vandaan komt, kun je proberen objectiever naar de situaties uit het verleden te kijken. Je kunt jezelf afvragen of het echt waar is wat jij gelooft: ‘ben je echt niets waard?’ (of vul in wat voor jou geldt). ‘Is het terecht en nuttig dat ik zo naar mezelf kijk?’ ‘Helpt het mij om zo over mezelf te denken?’ en tot slot: ‘Hoe zou ik me voelen als ik mezelf wel genoeg vind, en wel van mezelf kan houden?’ En nee: dit is niet gemakkelijk, dit kost tijd en energie en het liefst doe je dit met een goede gesprekspartner (of coach of psycholoog, als je er zelf niet uit komt).
Mindset en zelfliefde
Al eerder schreef ik over je mindset en dan met name over overtuigingen die je belemmeren. Jezelf niets waard vinden is een overtuiging die je zal belemmeren in je leven, je zal er niet gelukkiger van worden en je zal waarschijnlijk altijd op zoek gaan naar bevestiging, verdoving of andere manieren om jezelf te saboteren. Deze overtuigingen hebben een enorme invloed op jouw zelfliefde, maar je kunt hier zeker iets mee:
Onderzoek voor jezelf eens wat je allemaal tegen jezelf zegt.
Let daar eens een hele dag op, of nog liever: een hele week. Stel jezelf de volgende vragen geregeld: Hoe vaak bekritiseer je jezelf? Hoe vaak zeg je schijnbaar onschuldige, maar onaardige dingen tegen jezelf? Word jezelf echt bewust van je innerlijke criticus, want alleen dan weet je hoe je je daardoor voelt (dit is stap 2: wat voel je, als je zo onaardig bent over jezelf?) en alleen dan kun je veranderen (stap 3).
Veranderen doe je door heel bewust op te houden met deze destructieve manier van praten tegen jezelf. Dit kunnen hele grote dingen zijn: ‘Ik ben lelijk’, ‘ik ben dik.’ Ik ben dom’, ‘ik ben niets waard’, etc. Maar soms zijn ze veel subtieler: als je bijvoorbeeld iets uit je handen laat vallen, hou dan op met heel hard te roepen: ‘OMG wat ben ik toch altijd onhandig.’ Haal jezelf ook niet voor de grap naar beneden bij anderen. Stop daarmee. Voor je het weet ga je jezelf geloven en denk je oprecht dat je onhandig bent (en dat dat een doodzonde is).
Stop daarnaast ook met anderen veroordelen, of je dat nu openlijk doet of alleen in jezelf: het zorgt voor negatieve energie en die wil je niet.
Heel veel stress
Ervaar je heel veel en langdurige stress? Dan is er een grote kans dat je zelfvertrouwen daalt. Als je veel stress ervaart gaat je lichaam in een overlevingsmodus: je lichaam stelt alles in zijn werk om te vechten, vluchten of bevriezen. Dit biedt weinig ruimte om helder na te denken, om meer kanten van een situatie te bekijken of om keuzes te maken. Heb je al een negatieve mindset, dan is het heel makkelijk om negatieve gedachten over jezelf te hebben. Bovendien kun je jezelf helemaal lam slaan vanuit stress en angst. Door de stress ben je vaak vermoeid en is er weinig energie over, ook is de kans groot dat je het gevoel hebt dat je ‘filter’ van het leven af is, waardoor alles negatiever wordt of harder binnenkomt.
Niet voor niets is een verminderd gevoel van zelfliefde of competentie één de symptomen van een burn-out.
Wat kun je nog meer doen?
Je kunt talloze kleine stappen zetten om je eigenwaarde en je zelfliefde te vergroten:
Beweeg: hier voel je je beter door, fysiek en mentaal. Je ervaart minder stress en meer lucht. De connectie met je lichaam versterkt. Je kan trots zijn op jezelf.
Leer iets nieuws. En accepteer dat daar vallen en opstaan bij hoort, gun jezelf die leermomenten. Het kan een enorme boost aan je zelfvertrouwen geven om iets nieuws te leren.
Mediteer. Of haal adem. Neem in ieder geval even de tijd om naar je lichaam te luisteren, in het nu te zijn en een moment voor jezelf te nemen.
Ontspan en slaap. Geef je lichaam rust, verban langdurige stress. Gun jezelf ontspanning, je hoeft niet altijd ‘aan’ te staan, nuttig te zijn of iets te doen.
Zorg goed voor jezelf. Eet goed, doe dingen die jij leuk of fijn vindt, trakteer jezelf op iets leuks of lekkers. Neem de tijd voor jezelf.
Zeg nee. Geef grenzen aan, doe wat goed is voor jou. Doe dat bewust, oefen hiermee.
Stop met jezelf vergelijken met anderen. Niemand is perfect, jij niet, een ander ook niet.
Stop met bevestiging bij anderen zoeken. Dit is als een verslaving: je hebt het nodig om je goed te voelen, dan heb je er steeds meer van nodig om blij te zijn met jezelf en als het weg valt, en voor je het weet val je in een diep gat van ontevredenheid met jezelf.
Praat er over. Je zult zien dat je niet de enige bent met dit gevoel en deze onzekerheden. Het kan enorm opluchten.
Zoek hulp. Zoals je ziet (en wellicht allang wist) ligt een gebrek aan eigenwaarde en zelfliefde aan de grond van enorm veel mentale problemen. Doe hier iets mee voordat het echt te veel wordt. Bij Run Free Groningen ben je hiervoor aan het juiste adres, bovenstaande thema’s komen allemaal aanbod tijdens individuele coaching. Vind hier alle informatie of plan direct een (gratis en vrijblijvende) intake.
Je bent goed genoeg! Echt.
Hey Goudje, wat weer een gouden advies van je! Ik ben jou heel dankbaar voor al die liefde die jij geeft. Hopelijk kan ik binnenkort eens een afspraak maken.
ik zoek ik je stukje naar wat stap 1 is, voordat je stap 2 kan zetten en dan dus stap 3 (veranderen)! Ik wil er mee aan de slag namelijk.
Hoi Fir, de eerste stap is: let eens op wat je de hele dag (of hou het liever nog langer bij) tegen jezelf zegt. Dus: bewustwording. Als je dit weet, kun je als je negatieve gedachten ook daadwerkelijk aanpakken. Veel succes!