Burn-out: de eerste stappen naar herstel
Wanneer je thuis komt te zitten met burn-out, wil je hier zo snel mogelijk uit. En hoewel er geen echte blauwdruk is van burn-out herstel, zijn er toch een aantal fasen waar je doorheen moet en een aantal stappen die je kunt zetten in elke fase van je burn-out.
Allereerst: wat is een burn-out?
Een burn-out betekent dat je bent opgebrand. Je bent fysiek en emotioneel uitgeput. Je herkent jezelf niet meer en je hebt nog maar weinig vertrouwen in jezelf en je lichaam. Dit komt vaak met allerlei fysieke en psychische klachten. Denk aan vermoeidheid, spanningsklachten, piekeren, verlies van concentratie en ook depressieve- en angst klachten kunnen hier onderdeel van zijn.
Check vooral deze burn-out checklist eens, waarin we 75 (!!) symptomen van burn-out identificeren.
Burn-out herstel bestaat uit verschillende fasen
De eerste fase is de acceptatie fase, dan volgt een fase waarin je op onderzoek gaan naar de oorzaken en oplossingen van je burn-out en tot slot ga je je patronen doorbreken en echt herstellen van burn-out.
Helaas is herstel van burn-out niet lineair en makkelijk. Maar herstel is zeker niet onmogelijk! Met de juiste hulp en het doorlopen van alle stappen en fasen kun je volledig herstellen én er zelfs een leuker en meer ontspannen leven aan overhouden, beloofd!
De eerste stappen bij burn-out herstel
Hoewel de latere stappen en fasen in burn-out herstel uiteraard erg belangrijk zijn, is de eerste stap echt het allerbelangrijkste. Deze wordt helaas nog vaak overgeslagen of over het hoofd gezien. Dat is niet dom of slecht van je. Dit is logisch: je wilt zo snel mogelijk af van je burn-out en zo snel mogelijk weer de oude zijn. De eerste stap is misschien wel het meest oncomfortabel: acceptatie van je burn-out.
Wat is acceptatie?
Het accepteren van burn-out en bijbehorende klachten én de hele ontstane situatie klinkt als een heel actief proces. Dat is logisch, want jij wilt aan het werk. Actief aan het werk met dat burn-out herstel, dat is je patroon.
Maar je zou accepteren ook mogen zien als: toegeven dat het niet (meer) gaat. Het toelaten van je gevoel (hoe ongemakkelijk en pijnlijk ook). Letterlijk opgeven. Je hoeft niets te doen, je mag het laten gebeuren.
Waarschijnlijk snap je ergens wel wat ik bedoel, maar er is een grote kans dat je nu met nog meer vraagtekens zit: HOE DAN?
Praktisch advies bij deze eerste fase van je burn-out: accepteren
Omdat ‘accepteren’ dus nogal een vaag en lastig begrip kan zijn, hieronder wat praktischer advies:
Geef jezelf toestemming om te rusten en ziek te zijn.
Neem ruimte. Dit is een bewuste keuze. Zeg het eventueel af en toe hardop tegen jezelf: ‘ik mag ziek zijn, ik mag de ruimte nemen, ik mag rust nemen’. (let op: ik gebruik bewust het woord ‘mag’ in plaats van ‘moet’)
Zoek een activiteit die weinig energie kost
Rust nemen met een onrustig lijf (burn-out symptoom en ontstaan door het altijd maar AANstaan) is nogal lastig. Maak het jezelf makkelijker door (af en toe) te kiezen voor een activiteit die weinig energie kost, maar die wel bij jou past. Denk bijvoorbeeld eens aan:
Puzzelen, wandelen, breien, rustige yoga, thee drinken.
Vul gerust aan in de reacties onder het artikel.
Ga op zoek naar je comfort zone
Je hebt lange tijd buiten je comfort zone geleefd, daardoor is je burn-out ontstaan. Nu is het tijd om terug te gaan naar je comfort zone en daar zoveel mogelijk tijd te verblijven. Deze comfort zone voelt dus comfortabel. Het kan een plek zijn: je huis, je tuin, een stad of de natuur. Maar het is vooral een plekje in jezelf. Het is er ontspannen en warm. Klinkt vaag, maar als je hem eenmaal weer eens hebt gevonden weet je precies wat ik bedoel.
Faal, maar baal daar niet te hard van
Bij burn-out herstel hoort vallen en opstaan. Uitproberen wat wel werkt en dus ook voelen als iets niet werkt. Daar mag je best even van balen, maar wees alsjeblief lief en compassievol naar jezelf.
Denk in tijd in plaats van taken
Wil je echt graag taakjes doen? Omdat dat toch een beetje voldoening geeft en dus wat rust. Doe dan het volgende: geef jezelf een bepaalde tijd waarin je de taak gaat doen. Bijvoorbeeld een uurtje. Heb je de taak na dat uur niet af? Maakt niet uit! Gooi het naast je neer en pak het later weer op. Een hele taak kan te veel zijn en je hebt wellicht de neiging om het weer perfect te willen doen.
Vraag hulp
De mensen om je heen willen je waarschijnlijk graag helpen, maar weten niet hoe. Check eens bij jezelf waar je behoefte aan hebt: eten? Vraag iemand om te koken. (hulp bij) boodschappen of het huishouden? Vraag! Een luisterend oor? Vraag specifiek om dat luisterende oor. Advies? Vraag daar specifiek om. Nogmaals: mensen willen dat het goed met je gaat en helpen je graag. Dat zou jij namelijk ook voor anderen doen 😉.
Leef in golfjes
Activiteit gedaan, stress gehad, een lastig gesprek gevoerd, gedoucht? Kom daarna echt weer even tot rust.
Neem ALLE tijd voor AL je gevoel
Hier kan ik een boek over schrijven, maar er zullen allerlei emoties, angsten en pijntjes boven komen. Neem er de tijd voor, neem ze serieus, kijk er zonder oordeel naar en wees lief voor jezelf en je gevoel.
Zoek hulp
Herstellen van een burn-out is heel goed mogelijk, maar helemaal alleen gaat dat je niet goed lukken. Je hebt waarschijnlijk jarenlang geleefd volgens allerlei patronen. Het is lastig om helemaal zelf al die patronen te doorzien, laat staan zelf te doorbreken.
Bovendien heb je waarschijnlijk niet alle kennis in huis over burn-out en burn-out herstel. Professionele hulp is echt aan te raden hierbij. Zo kan iemand met je meekijken en denken, je inzicht geven in je eigen valkuilen en ook uitleg geven over burn-out en je proces (psycho-educatie).
Dit bespoedigd het proces en zorgt echt voor een duurzamer herstel. Lees hier meer over de hulp die ik, Goudje Haadsma, psycholoog, burn-out coach én running therapeut kan bieden in Groningen (kan ook online!).
Of check mijn online programma bij stress en burn-out (preventie).
Meer weten?
Goudje Haadsma
Coach en eigenaar Run Free Groningen
Goudje is de coach en running therapeut van Run Free Groningen. Regelmatig schrijft ze blogs of neemt ze podcasts op over mentale gezondheid, vertelt ze over haar ervaringen als coach en als mens en geeft ze tips om beter in je vel te zitten: fysiek en mentaal. Lees hier meer over Goudje en hier meer over individuele coaching. of neem direct contact met haar op voor een kennismaking.
