Hoe voorkom je een terugval bij burn-out en hoe ga je om met een terugval tijdens je burn-out?
Je zit al even thuis met burn-out klachten, of je bent misschien al aan het re-integreren. Je snapt jezelf en je burn-out steeds wat beter en hebt steeds wat meer vertrouwen in je herstel. Je zet stapjes in de juiste richting…
En daar is hij dan: een terugval!
In elke fase van je burn-out kan dit er anders uit zien, en langer of korter duren. Een paar situaties: je bent echt net begonnen met je herstel en je herstel is nog heel pril. Een kans op een ‘terugval’ is dan wat groter, omdat je nog zo kwetsbaar bent én omdat je nog niet precies weet wat er aan de hand is en hoe je überhaupt moet herstellen.
Het kan ook zijn dat je al veel verder in je herstel bent en dat je dan eens terugvalt. Dit kan komen doordat je gewoon even te veel hooi op je vork hebt genomen (of gekregen), maar dit kan ook komen doordat je alleen oppervlakkig aan het herstellen bent. Bijvoorbeeld omdat je alleen rust hebt genomen en niet verder hebt gekeken naar de oorzaken van je burn-out. Dus check direct even bij jezelf en wees eerlijk: ben je van de sneltrein afgekukeld, heb je even wat tijd voor jezelf genomen en ben je weer op de volgende sneltrein gestapt? Dan is het waarschijnlijk tijd om je bun-out en je herstel toch iets serieuzer te nemen, zoek daar vooral professionele en goede hulp bij.
Ben je van de sneltrein afgekukeld en vervolgens op een boemeltje gestapt? Dan ben je goed bezig en hoort een terugval (of een extra tussenstop 😉) er gewoon bij.
Door naar de adviezen bij een terugval bij burn-out.
Schakel hulp in bij je terugval bij burn-out
Een terugval is echt heel vervelend en eng, want het voelt vaak alsof je weer helemaal terug bij af bent. En dat was een rottige, soms zelfs traumatische ervaring. Je schrikt je dus waarschijnlijk rot als je het gevoel hebt dat je een terugval hebt.
Schakel zo snel mogelijk hulp in. Bijvoorbeeld hulp van vrienden, familie of je partner: geef aan dat het even wat minder gaat en vertel ze wat ze kunnen doen (een luisterend oor bieden, advies geven of bijvoorbeeld praktische hulp bieden).
Neem eventueel ook contact op met je coach of psycholoog. Hier kun je je verhaal doen en zij/hij/hen kan met je meedenken.
Als coach/psycholoog merk ik vaak dat ik heel anders tegen de terugval aan kijk, dan de coachee zelf. Vaak kan ik er iets positiefs uit halen of een leermoment. Zonder overigens te ontkennen dat die terugval echt heel rot en naar is!
Blijf in het hier en nu
Dat je je vandaag rot voelt, hoeft niet te betekenen dat je je de komende maanden weer heel rot gaat voelen. Dat je een terugval hebt, wil niet zeggen dat alles wat je tot nu toe hebt gedaan om te herstellen, voor niks is geweest.
Probeer in het hier en nu te blijven: vandaag is een rot dag of vanmorgen voel ik me heel naar en moe, vanmiddag zien we weer verder.
Val terug op de dingen die je geleerd hebt (pun intended)
Je hebt waarschijnlijk al het een en ander geleerd. Misschien weet je al dat voor jou een wandeling goed helpt om even uit je hoofd te komen of dat je het beste even terug naar bed kunt gaan. Doe dat. Maak eventueel (uit voorzorg) een lijstje met dingen die goed zijn voor jou.
Op dat lijstje staan waarschijnlijk dingen als:
Doen en dan pas denken.
Of eigenlijk voelen, en dan pas denken.
We zijn vaak geneigd dat als we on rot, depressief, gestrest of extreem moe voelen eerst op zoek te gaan naar antwoorden. Waarom voel ik me zo? Hoe kom ik hieruit? Waarom heb ik x en y nu weer gedaan?
We geloven sterk dat in die antwoorden de oplossing ligt. We slaan daarbij echter een belangrijke stap over: voelen (en doen). Check hoe je je voelt en neem daar actie op. Voel je je gestrest en gejaagd? Misschien helpt het voor jou om even hard te lopen of te wandelen (nogmaals: dit kan dus per persoon verschillen!). Voel je je echt heel erg moe? Dan is rusten voor jou wellicht het goede om te doen. Weet je het niet? Er is geen perfecte manier en het geeft niet als je niet direct de juiste keuze maakt.
Daarna komt het onderzoek pas!
We denken dat we met ons denken controle krijgen over de situatie, maar door de situatie te overdenken, terwijl je je super gestrest voelt, ga je je alleen maar meer gestrest voelen. Waarschijnlijk wordt je heel negatief (over jezelf). Dit alles kost super veel energie, energie die al heel schaars is.
Vergeet vooral niet dat je gevoel er gewoon mag zijn, hoe vervelend het ook is.
Dus eerst voelen en doen, dan pas denken en onderzoek doen.
Onderzoek
Voel je je iets rustiger of meer uitgerust? Dan is het nu tijd om na te denken over de situatie. Wat kan er gebeurt zijn waardoor je je zo naar voelde?
Met een rustiger lijf en hoofd is het makkelijker nadenken en vind je de oorzaak waarschijnlijk zo. Lukt dat niet, en merk je dat je hier weer heel gestrest van wordt? Praat er dan over met je coach, je partner, een goede vriend, een collega.
Merk op hoelang je herstel dit keer duurt
Vaak denken we enkel aan het slechte gevoel dat je tijdens je terugval had, maar check ook even hoe snel je hiervan herstelde. Misschien voelde je je maar een dag of een paar dagen heel slecht. Hoe vervelend dat ook is, in het begin van je burn-out kwam er geen einde aan dat slechte gevoel, terwijl je misschien (hopelijk!) nu merkt dat een nacht goed slapen en even terugschakelen je echt kan helpen.
Evalueer
Zit je echt weer in rustiger vaarwater? Voel je je weer stukken beter? Dan is het tijd om hier (nogmaals) over te evalueren. Wat gebeurde er? Wat was de oorzaak? Wat deed je om te herstellen? Wat werkte wel en wat werkte niet? Kortom: wat kun je leren van deze situatie?
Hoewel een terugval heel vervelend is, kun je er vaak ook best wat van leren. Gebruik die lessen voor de toekomst. Hopelijk voorkom je zo een ernstige terugval.
Heb vertrouwen
Door te evalueren en de rust en ruimte in je hoofd en lijf op te zoeken, hoop ik dat je wat vertrouwen kweekt. Vertrouwen krijgen en houden komt niet vanzelf aanwaaien, maar juist door te vallen én de kracht vinden om weer op te staan.
Heb jij er nu even geen vertrouwen in? Dan heb ik dat wel voor je: heel veel mensen krijgen (helaas!) een burn-out, maar bijna evenzoveel mensen herstellen daar gewoon van én vinden een fijnere en gezondere manier van leven. Geloof mij maar!
Accepteren accepteren accepteren
Een paar dingen die je moet (mag!) gaan accepteren:
- Bij burn-out (herstel) horen nu eenmaal ups-and-downs. De weg naar herstel is grillig en onoverzichtelijk, helemaal als je de weg niet kent en er midden in zit.
- Verwacht niet dat je door te (over)analyseren alle antwoorden zult vinden. Soms voel je je zonder duidelijk, aanwijsbare reden ineens even minder goed. Je bent tenslotte een mens.
- Hanteer je je oude gedrag en patronen om door een terugval heen te komen (of überhaupt door je herstel), dan krijg je ook oude resultaten. Was je oude strategie voor alles ‘overdenken’ of ‘doorgaan-doorgaan-doorgaan’ of ‘iedereen op 1 en ik als laatste’, dan is de kans groot dat je op je mindere dagen teruggrijpt naar oude strategieën. Niet erg, deze strategieën hebben je OOK veel gebracht, maar ze gaan je nu niet helpen. Dus stop met doorrennen, erken je gevoel en zet jezelf op één, want niemand anders gaat dat voor je doen.
Ik zou willen dat ik je een one-size-fits all advies kon geven en dat je daarmee sneller dan snel van je burn-out zou herstellen. Maar herstel heeft tijd nodig en om goed en duurzaam te herstellen, moet je helaas een heleboel lessen leren. Die lessen zijn vaak ook te leren in terugvallen en andere uitdagingen.
Dé Burn-out Gids
Vond je dit blog waardevol, en wil je veel meer weten over de (grillige, maar onvermijdbare) weg naar burn-out herstel? Ik neem je graag mee aan de hand met dit e-book: Dé burn-out Gids.
1 op 1 coaching bij burn-out herstel
Wil je meer hulp? Ik bied één op één coaching in Groningen. Lees hier alles over mijn unieke methode. Ik beloof je dat het een interessante rit wordt én dat er echt een beter leven is na de burn-out.
Luister hier naar mijn podcast voor nog veel meer tips en adviezen én nuances.
Check hier de kennisbank over burn-out
en check hier alles over hardlopen en ontspannen.
Want hardlopen kan je helpen bij het herstelle én voorkomen van burn-out.
