Hoe herstel je (snel) van een burn-out?
Als je dit leest omdat je aan het herstellen bent van een burn-out, wil je waarschijnlijk maar één ding: zo snel mogelijk herstellen van je burn-out (zoals iedereen). Je hoopt misschien een paar snelle trucs te lezen in dit blog, zodat je er binnen no-time weer de oude bent.
Helaas.
Ik ben niet van de snelle trucjes en life-hacks, die werken namelijk niet. In dit artikel lees je meer over wat een burn-out is, welke fasen er zijn, maar uiteraard geef ik je ook advies, vanuit ervaring en deskundigheid. Je merkt vanzelf welk advies nu wel bij jou past en welke (nog) niet, dit kan bijvoorbeeld liggen aan de fase waarin je zit. Eén van de adviezen is uiteraard: kom in beweging, maar als je je net hebt ziek gemeld en amper van de bank naar de koelkast kan lopen, dan geldt dit nu nog even niet voor jou. Pak het blog er daarom op verschillende momenten eens bij, kijk (of eigenlijk ‘voel’) in welke fase jij zit en herlees de adviezen nog eens.
Wat is een burn-out?
Even naar de basis: een burn-out is een set van symptomen die je zou kunnen onder brengen in drie ‘categorieën’.
- De eerste categorie is extreme uitputting, zowel emotioneel als fysiek.
- Daarnaast kan het zijn dat je jezelf niet meer herkent, dat je je werk niet meer leuk vindt, of überhaupt maar weinig plezier kunt beleven. Dit is cynisme.
- Tot slot zal je zelfbeeld en je gevoel van eigenwaarde laag zijn.
Onder deze categorieën vallen allerlei klachten, ik noem er hier een paar: slapeloosheid, vermoeidheid, labiel, (irreële) angst, extreme stress, hoofdpijn, buikpijn, laag zelfbeeld, zelfhaat, afstand voelen naar je werk/collega’s/vrienden/partner, hartkloppingen, etc.
De oorzaak van burn-out ligt lang niet altijd in werk, maar
is vaak een combinatie van allerlei factoren. Ik noem hier een aantal factoren,
maar ook deze lijst is niet onuitputtelijk: werk, werkdruk, werksfeer,
verstoorde relatie met collega/leidinggevende, trauma uit de jeugd,
perfectionisme, sociale druk, hormonen, verlies, verbroken relatie, etc.
Lees hier meer over symptomen van burn-out
Verschillende fasen van burn-out.
Een burn-out ontstaat niet van de ene op de andere dag en herstel
van burn-out heeft tijd nodig. Hoewel elke burn-out anders is en elk persoon
anders is, is er wel een lijn te zien in het herstel van een burn-out. De enorme
kanttekening hierbij is: mits je daadwerkelijk met je burn-out (en dus vooral
met jezelf!) aan de slag gaat.
- Allereerst is daar het moment dat je je ziekmeldt, of toegeeft dat het niet meer gaat. Vaak verergeren de klachten dan eerst. Dit is vaak een fase waarin voornamelijk rust belangrijk is. Veel mensen zijn in deze periode echt fysiek ziek (maar niet iedereen).
- Dan komt er een fase waarin het heel belangrijk is om die burn-out te gaan accepteren. Hier kom ik straks op terug, maar uit mijn ervaring is dit echt het belangrijkste dat je kunt doen. Dit acceptatie proces komt overigens vaker in terug in de weg naar herstel.
- In die acceptatie fase valt heel veel te leren, want terugkijken en reflecteren is hier heel belangrijk. Op een bepaald moment is het tijd om al dat geleerde in de praktijk te gaan brengen. Dat betekent dat je weer kunt gaan experimenten. Het kan soms een beetje voelen als een ‘stage in je eigen leven.’ Re-integreren in je werk kan hier een onderdeel van zijn.
- Herstel! Op een bepaald moment ben je weer hersteld van je burn-out, echt. Veel mensen zijn enorm bang dat ze nooit meer zichzelf zullen zijn. Ik zie heel vaak het tegendeel: mensen zijn juist door die burn-out op zoek gegaan naar zichzelf en voelen zich meer dan ooit zichzelf! En hoort daarbij dat het soms even iets rustiger aan moet, dat je niet meer alles op 150% kunt doen? Zeker! Dat was namelijk nooit gezond. Ik beloof je dat je van je burn-out kunt leren leven, echt leven.
Advies bij burn-out herstel
Zoals ik al aangaf, verwacht geen kant-en-klare lifehacks van me, maar kijk wat nu bij jou past. Meer persoonlijk advies nodig? Stuur me dan gerust een berichtje, ik beantwoord je vragen graag.
1. Rust en herstel
Dit is misschien een open deur, maar als je oververmoeid bent, dan moet je rusten. Als je moe bent, moet je slapen. Doe dat vooral. Hou regelmaat aan, maar als je overdag even wilt liggen of slapen, doe dat dan. Je lichaam vraagt er niet voor niets om. Het kan best even duren voordat je merkt dat het werkt, soms een paar weken, maar heb geduld. Het kan best zijn dat het lastig is om rust te nemen, je lichaam is in de war en het staat in een soort stress modus. Vooral als de eerste vermoeidheid over is, willen veel mensen ‘er direct weer voor gaan.’ Heb alsjeblieft geduld en rust uit. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat je 6 maanden op de bank moet gaan zitten wachten totdat de burn-out voorbij is, dus lees even verder 😉.
2. Accepteer je burn-out
Dit is het alle moeilijkste, maar allerbelangrijkste advies
dat ik je ga geven. Zonder acceptatie geen herstel. Je bent voordat je ziek
bent geworden over allerlei grenzen heen gegaan, je hebt veel stress ervaren en
je hebt veel ‘aan’ gestaan. Een logische denkwijze is nu dan ook: ‘Hoe kom ik
zo snel mogelijk van die burn-out af?’ Dit lijkt misschien op acceptatie, maar
dit is het echt niet.
Hoe je precies moet accepteren dat je een burn-out hebt en
dat je tijd moet nemen om van je burn-out te herstellen? Dat verschilt per
persoon en is iets dat je echt moet gaan uitzoeken voor jezelf.
Als je hier stappen in maakt, zul je merken dat accepteren veel verder gaat dan alleen je burn-out accepteren. Het gaat ook over controle loslaten, emoties toe laten. Perfectionisme laten varen,jezelf accepteren zoals je bent, opener zijn en regie pakken over je leven.
3. Zoek hulp
Zelf een burn-out oplossen is heel moeilijk. Bovendien is het vanuit een enge, onbekende, stressvolle situatie enorm moeilijk om te weten wat je moet doen, laat staan eerlijk te kunnen reflecteren op jezelf. Goede, deskundige hulp is belangrijk. Check altijd of zij/hij ervaring heeft met burn-out en blijf bij jezelf inchecken of je geholpen bent met de hulp die je krijgt. Nogmaals: herstel duurt lang, ook met de juiste hulp, maar wees wel kritisch op de hulp die je krijgt.
Wij bieden die goede en deskundige hulp, we hebben veel kennis en ervaring met burn-out en hebben inmiddels heel wat mensen in bij dit proces geholpen. In Groningen en omgeving bieden we 1-op-1 coaching, dit doen we altijd buiten. We geloven in het belang van beweging en buitenlucht. Bovendien praat het makkerlijker. Lees hier alles over onze coaching en onze methode.
Daarnaast hebben we een online programma gericht op burn-out preventie en burn-out herstel ontwikkeld.Zo kun je op een laagdrempelige manier, op jouw tempo en in jouw eigen tijd aan je burn-out herstel werken. Lees er hier alles over en zet vandaag nog je eerste stappen richting herstel.
4. Praat over je burn-out
Voor de één is dit heel vanzelfsprekend en voor de ander totaal niet: praten over hoe je je voelt. Doe dit wel, dit zal je echt helpen bij het herstellen van je burn-out. Het lucht op, je merkt dat je je niet hoeft te schamen en het verheldert.
Twee kanttekeningen: 1. je hoeft niet met iedereen en altijd te praten. Kies vertrouwenspersonen en zeg het eerlijk als je even niet wilt praten. 2. De vanzelfsprekende vraag ‘Hoe gaat het?’ is ineens heel erg beladen en ingewikkeld. Dit is niet erg. Je bent niet iedereen een antwoord verschuldigd en het is ook niet erg om even niet te weten hoe het nu of in het algemeen gaat. Denk er eens over na wat je zou kunnen antwoorden als je dit een lastige vraag vindt.
5. Luister naar je lichaam
Dit heb je heel lang niet gedaan (anders had je geen
burn-out), de kans is groot dat je zelfs amper connectie met je lichaam voelt.
Dit is het moment om dit te gaan leren. Luisteren naar wat je lichaam te
vertellen heeft, wanneer het moe is, wanneer het onrustig is, wanneer ziek en
wanneer energiek. Leer wat al die signalen betekenen (een klein voorbeeldje:
als ik me onrustig of bozig voel, dat is dat heel vaak een teken dat ik rust
mag nemen). Onderneem actie en herhaal! Neem dit serieus en blijf dit doen, de
rest van je leven.
6. Beweeg en haal adem
Van alleen maar op de bank zitten word je niet gelukkig en dit werkt zelfs averechts. Rustig bewegen, wandelen, hardlopen, fietsen, zwemmen (dit mag je zelf kiezen en ligt ook aan je situatie en fase) gaat je helpen om je beter te voelen. Het werkt goed voor je zelfvertrouwen, je maakt hormonen aan die je blij maken, je bouwt weer aan je conditie, je wordt sterker. Daarnaast leer je hierdoor beter luisteren naar je lichaam (als je het rustig aan opbouwt!!) en maak je weer connectie met je lichaam.
Tekst gaat verder onder foto
Laat je prestatiedrang thuis, trek fijne schoenen aan en ga.
Denk dan ook even om je ademhaling, want daar valt veel mee
te winnen. Adem door je neus in, laat je ademhaling je anker zijn en zorg dat
je niet volledig over je grenzen heen gaat.
Ken je Connect & Run al? Het hardloopprogramma dat niet draait om prestatie, maar juist om plezier, bewust hardlopen en ademhaling. (Link opent in nieuw tabblad)
7. Leef gezond
Laat alcohol staan, drink cafeïne met mate, eet veel plantaardig, zorg voor voldoende vitamines, vermijd suiker, slaap veel, rust uit, hou regelmaat in je leven, vermijd stress (vooral in de eerste fasen), haal adem en beweeg.
8. Wees lief voor jezelf
Dit is eigenlijk een vorm van acceptatie, maar ik vind het
te belangrijk om hem niet apart te noemen. Ga bij jezelf na hoe je tegen jezelf
praat en hoe je over jezelf denkt. Maak onderscheid tussen gedachten en gevoel
en hoe die elkaar beïnvloeden. Lief zijn voor jezelf is niet alleen maar ‘selfcare’
en in bad gaan. Het is ook: doen wat goed is voor jou, nee zeggen tegen anderen,
kiezen voor een gezonde leefstijl, jezelf omarmen.
Je bent goed genoeg!
Conclusie: Gefeliciteerd met je burn-out.
Als je dit leest en nog maar net hebt moeten concluderen dat het echt niet meer gaat, dan zul je dit een achterlijke conclusie vinden. Maar als je de burn-out en de lessen die eruit te leren zijn serieus neemt, dan is het een cadeau en zal het je leven en de kijk op je leven echt veranderen. Hopelijk vind je jezelf terug. Is je leven van het moment dat je hersteld bent alleen maar ‘halleluja’ en ‘vuurwerk’? Natuurlijk niet, maar ik hoop dat je veerkrachtiger en meer jezelf wordt.
Veel liefs en veel sterkte.
Heb je vragen of zoek je hulp? Neem hier direct contact op. We bieden offline hulp in Groningen, in de vorm van 1-op-1 coaching. Daarnaast hebben we ook een online podcast programma, volledig gericht op burn-out herstel.
Fijne, duidelijke en herkenbare uitleg en tips waar ik echt wat mee kan.
Ik lees het geregeld door nu ik midden in een burnout zit.
Bedankt!
Hoi Hannah, dank je wel voor je reactie. Wat fijn dat je hier echt iets aan hebt. Veel succes en sterkte.
Dank je wel voor deze site! Ik denk dat ik nog in de eerste fase zit. Maar heb (nog) geen diagnose. Het is heel erg herkenbaar wat je beschrijft. Groet Lauriena
hallo,
zeer herkenbaar allemaal .
ik ben ondertussen al 3 maanden out door een burn-out. hoe vertel ik dit aan mijn overbezorgde moeder en 6 jaar oudere zus? ik ben 45j