TW: Allereerst een trigger warning, in de laatste alinea heb ik het kort over zelfdoding (bij mannen). Wil je hier nu liever niets over lezen, sla dit artikel dan gerust even over.

Waarom hebben vrouwen vaker een burn-out dan mannen?

Het lijkt erop dat er meer vrouwen met burn-out (klachten) en overspannenheid zijn dan mannen. Zie deze cijfers bijvoorbeeld. Als je vervolgens een Google search doet over waarom dat zo is, kom je nogal eens tegen dat vrouwen nu eenmaal gevoeliger zijn voor stress en anders omgaan met stress. Alsof het biologisch bepaald is dat een vrouw nu eenmaal gevoeliger en zwakker is.

Die arme vrouwtjes…

Nu lijkt er enig bewijs te zijn dat vrouwen biologisch gezien inderdaad, biologisch gezien, met stress. Vrouwen zouden meer oxytocine aan maken in stressvolle situaties, ook wel bekend als het knuffelhormoon. Waar mannen sneller in de vecht/vlucht reactie schieten, zou een vrouw ook gaan zorgen en hulp zoeken. Maar of ze daarom ‘gevoeliger’ of zelfs kwetsbaarder zijn voor stress? Ik vind hier geen bewijzen voor (jij wel? Laat het me vooral weten!).

Het is duidelijk dat er in de hele medisch wetenschappelijke geschiedenis vooral onderzoek is gedaan op witte, mannen lichamen. En ik ben er een enorme voorstander van dat dat aan het veranderen is, want vrouwenlichamen werken waarschijnlijk wel  degelijk anders dan mannenlichamen.

Waarom vind ik het een probleem dat dit biologisch verschil tussen mannen en vrouwen als (soms als enige) antwoord wordt gegeven?

Het houdt zinvollere en waarschijnlijkere verklaringen buiten beschouwing. Ook vergroot het verschillen onnodig uit, wat mij betreft. Hierdoor wordt de indruk wellicht gewekt dat vrouwen in hun herstel en hun leven iets anders nodig hebben dan mannen. Bovendien houdt het een beeld van zinloze en schadelijke stereotypen in stand.

Arme vrouwtjes, stoere mannetjes…

En dat is voor iedereen (m/v/x) een probleem.

Wat verklaart het fenomeen dat vrouwen vaker een burn-out hebben dan mannen dan wél?

Ze moeten dan toch wel enorm verschillen? Het is evident dat vrouwen anders worden beschouwd dan mannen, dat ze andere levens (moeten) leiden, dat hun carrières anders verlopen dan mannen.

Het lijkt mij veel sterker dat vrouwen vaker een burn-out hebben door deze culturele oorzaken, dan biologische oorzaken.

Het is bekend dat vrouwen nog steeds veel meer werken dan mannen, als je het onbetaalde werk erbij op telt. Het is ook bekend dat vrouwen harder moeten werken om in een hoge functie terecht te komen en dat ze dan vaak thuis ook nog micro manager moeten uithangen.

Vrouwen krijgen nog altijd minder betaald, vrouwen voelen zich vaker minder veilig in de publieke ruimte (online én offline), vrouwen zijn vaker slachtoffer van huiselijk geweld.

Vrouwen moeten voldoen aan torenhoge verwachtingen: de beste moeder, maar ook een sexy wifey zijn. Alle verjaardagen onthouden en organiseren, tijd maken voor vrienden en zorgen dat manlief alle aan hem toegewezen huishoudelijke taken daadwerkelijk uitvoert. (Interessante leestip: Ragna Heidweiller ‘In voor- en tegenspoed, maar alleen als jij de afwas doet’)

Als ik op Instagram vraag waarom mijn volgers denken dat vrouwen vaker een burn-out hebben krijg ik reacties als:

‘Meer verantwoordelijkheidsgevoel?’

‘veel ballen in de lucht te houden: combi werk – gezin’

‘Hogere verwachtingen van vrouwen’.

‘Meer controle drang’

‘Heel erg het gevoel hebben te willen zorgen voor iedereen’ (Nee, je bent niet de enige 😉).

Dit is dus niet biologisch bepaald of aangeboren. Vrouwen kunnen niet beter zorgen dan mannen, tenminste niet van nature. Het wordt wel van ‘culture’ verwacht van vrouwen. Van ons systeem, van mannen, van andere vrouwen, vanuit de historie.

Die arme vrouwtjes…

Vrouwen zijn geen willoze slachtoffers, begrijp me niet verkeerd, maar dit zijn wel de feiten. Niet voor niks is er al decennia een broodnodige, feministische strijd gaande, die op sommige vlakken enorme winsten heeft geboekt, maar op sommige vlakken nog hopeloos achterblijft.

Het resultaat is -onder andere- dat een vrouw vaker een burn-out krijgt.

Mannen hebben vaker een verslaving en sterven vaker door zelfdoding.

Maar niet getreurd: mannen zijn vaker verslaafd en slagen vaker in hun zelfmoord poging. En ook dit is niet omdat mannen biologisch gezien heel anders in elkaar steken, maar omdat mannen doorgaans minder hebben leren praten over hun gevoelens (of überhaupt niet hebben geleerd dat ze die ook gewoon hebben), minder snel hulp zoeken en vooral heul stoer moeten zijn.

Die hoge verwachtingen gelden dus ook, op een andere manier, voor mannen.

Overigens: kort geleden leerde ik dat mannen niet vaker zelfmoord proberen te plegen, maar er wel vaker -helaas!!- in slagen. Mannen hanteren namelijk vaker dodelijkere methoden dan vrouwen, en misschien heeft dat wel een biologische reden: ze zijn fysiek vaak wél een stuk sterker dan vrouwen.

Denk jij aan zelfmoord? Neem contact
op met 113 Zelfmoordpreventie via
www.113.nl.

Disclaimers en conclusie:

Wat ik toch nog even wil aanstippen, mocht je je op wat voor manier getriggerd voelen door dit blog: ik bespreek hier onderzoek (en het gebrek daaraan) en ons systeem. Het gaat dus om een hele bevolkingsgroep en niet over jou als individu. Misschien ben je een man en denk je: #notallmen. Ik weet het, maar wie weet inspireert het je toch om even in de spiegel te kijken of een goed gesprek te voeren. Misschien ben je een vrouw en heb je het gevoel dat dit ook niet over jou gaat. Good for you, maar ik wil je toch aanmoedigen om eens een blik op je eigen leven te werpen. Misschien identificeer je je als geen van beiden of zit je niet in een hetero relatie: waarschijnlijk gelden dan bepaalde zaken niet voor jou, maar andere zaken juist extra.

Er zijn heus biologische en dus ook culturele verschillen tussen mannen en vrouwen, maar het is belangrijk om te erkennen dat verschillen tussen individuen vaak veel groter zijn, voor jouw herstel doet DAT namelijk ter zake. En voor een hulpverlener die zich richt op mentale gezondheid, zoals ikzelf werk als burn-out coach/psycholoog, is het natuurlijk wel degelijk belangrijk om op de hoogte te zijn van de juiste informatie.

Het is veel belangrijker om te kijken naar wat de oorzaken zijn van jouw burn-out. En dat is hoogstwaarschijnlijk een mix van je persoonlijkheid, het systeem waarin je leeft, eventuele psychische factoren, hormonale factoren, genetische factoren, toevalligheden, werkdruk, sociale druk, kleine kinderen, de sector waarin je werkt.

Kijk dus liever naar jouw individuele verhaal, tegen een systemische achtergrond. Dan kom je namelijk bij de oplossingen en veranderingen die nodig zijn voor herstel. Waarom ervaar je zoveel stress en wat gaat jou helpen om dat op te lossen. Je leven weer meer in balans te brengen.

Laat een reactie achter met jouw gedachten, ervaringen, opmerkingen of vragen (Of stuur me hier een persoonlijk mailtje)